Melanoom

Wat is een melanoom?

Deze vorm van huidkanker ontstaat uit de pigmentcellen in de huid. Wanneer pigmentcellen in groepjes bij elkaar liggen, vormen zij een moedervlek. Er is sprake van een melanoom als een groep pigmentcellen is veranderd in kankercellen. Een melanoom kan in principe overal in de huid ontstaan. Soms ontstaat een melanoom in een reeds lang bestaande moedervlek. Moedervlekken kunnen in grootte variëren van enkele millimeters tot enkele centimeters en zijn meestal licht- of donkerbruin. De meeste moedervlekken geven geen enkel risico op melanoom. Als een melanoom uit een moedervlek ontstaat, is dat in zeldzame gevallen uit een grote aangeboren moedervlek of anders uit een "onrustige” moedervlek. Mensen met meerdere zogenaamde "onrustige” moedervlekken hebben een verhoogde kans op het krijgen van een melanoom. Vooral als deze onrustige moedervlekken of melanomen in de familie voorkomen, is het risico verhoogd.

Verschijnselen van een melanoom

Raadpleeg uw huisarts als u een groeiende moedervlek hebt of als een bestaande moedervlek van kleur of vorm is veranderd of in groot te is toegenomen. Dit geldt vooral voor volwassenen, omdat kinderen sowieso nog nieuwe (en dus groeiende) moedervlekken krijgen. Het kan bijvoorbeeld een moedervlek zijn die donkerder is geworden of waarin verschillende kleuren zijn ontstaan, of een moedervlek die onregelmatige contouren (grillige rand) heeft gekregen. Een melanoom kan er een enkele keer ook uitzien als een bruin-zwart of zwart bultje. Soms is een melanoom deels of geheel pigmentloos (wit-roze) en daardoor moeilijk als zodanig te herkennen. Een melanoom kan in een vroeg stadium jeuk veroorzaken. In een later stadium treden soms pijn of bloeding op, of ontstaat op die plaats een zweer. Let ook op wondjes die niet genezen of rode schilferende plekjes die niet weggaan. 

Hoe wordt de diagnose melanoom gesteld?

Als er een verdenking is op een melanoom, dan moet de afwijking in principe geheel worden verwijderd voor microscopisch onderzoek. Aan de hand van het microscopisch onderzoek kan de diagnose met grote zekerheid worden gesteld. Voor het verdere beleid is de meting van de dikte van een melanoom van belang. Hoe dikker het melanoom onder de microscoop, des te meer kans op uitzaaiing. Uitzaaiingen in de lymfeklieren worden vastgesteld via een punctie of via een echo, of beide technieken worden gecombineerd. Als er sprake is van een melanoom wordt altijd een re-ecisie gedaan.

Behandeling Melanoom

Lees hier meer over de behandeling van huidkanker in Huidkankercentrum St Jansdal

Wat zijn de vooruitzichten?

Doordat de melanoomcellen zich kunnen verplaatsen, kunnen uitzaaiingen ontstaan naar lymfeklieren en andere organen.

Dankzij vroege opsporing is de overlevingskans van mensen met een melanoom de laatste decennia sterk verbeterd.

Afhankelijk van de dikte van het melanoom, het voorkomen in de familie en het aspect (kleur, verhevenheid, vorm en randen) van de andere moedervlekken worden vervolgcontroles afgesproken.  Het melanoom komt  steeds vaker voor, met name bij mensen met een blanke huid. In Nederland worden per jaar bijna 3000 nieuwe melanomen ontdekt. Melanomen kunnen op elke leeftijd ontstaan, met een piek tussen de 45 en 60 jaar.

Meer informatie over melanoom vindt u in de folder Melanoom van de Nederlandse Vereniging van Dermatologie en Venereologie